Obxectivos

A través de numerosos exemplos, este curso tratará de mostrar como a actividade investigadora non
está exenta de “sesgos de xénero”.

Insistirase fundamentalmente en 3 aspectos esenciais:

1. como a investigación carente de perspectiva de xénero produce unha mala ciencia
2. como unha comunicación sen perspectiva de xénero transmite de “maneira sesgada” os resultados científicos e,
3. como no ámbito da investigación, acoso sexual e por motivos de sexo impide que moitas mulleres desenvolvan as súas carreiras con liberdade e o éxito esperado.

Contidos

Cada unha das tres sesións síncronas vía Teams dedicarase a un dos tres temas indicados nos obxectivos. O obxectivo é interiorizar que a perspectiva de xénero é transversal a calquera actividade investigadora e por iso empregarase exemplos precisos e contundentes.

Tamén se mostrarán proxectos e iniciativas que traballan en perspectiva de xénero na ciencia tanto no momento da investigación como no da comunicación / divulgación / transferencia deste coñecemento. Finalmente, insistirase en que o mundo da academia non está exento de discriminacións e acosos que afectan de maneira moi particular ás mulleres.

Metodoloxía

Cada unha das sesións de Teams dedicarase a un dos obxectivos xerais do curso. En cada unha destas tres sesións haberá unha parte expositiva na que se presentarán estudos e numerosos exemplos para entender a relevancia de cada un destes aspectos. Dedicaremos outra parte da sesión (no momento que sexa preciso) a discutir, intercambiar ideas, etc. Deixarase (ademais da gravación de cada sesión) a presentación en formato pdf da parte expositiva e algunha referencia suplementaria para consulta.

As últimas tres horas deste curso non se realizan a través de TEAMS. De maneira asíncrona, para cada
tema, proporanse algunhas propostas de lectura e unha tarefa sinxela (obrigatoria) para superar o curso. Todas elas realizaranse nun foro creado ao efecto.

Profesorado

Nome: Marta Macho Stadler
Universidade: Universidade do País Vasco

Ficha descargable

Listaxe de preinscripción

Listaxe de admisión

Obxectivos

O obxetivo deste curso céntrase no achegamento ás ferramentas que ofrece a plataforma
Moodle para integrar contidos propios con ferramentas de autor interactivas (H5P), co fin de
que o persoal docente os poda empregar en tódalas modalidades de ensino: presencial, mixto e
a distancia.

Contidos

• ¿Que é o H5P?
• Actividades de nivel básico: Xogos de memoria, sopas de letra, preguntas v/f, múltimple, única...
• Actividades de nivel intermedio: liña de tempo, visitia virtual 360,...
• Actividades de nivel avanzado: arrastra e soltar, vídeo interactivo, libro interactivo,...

Metodoloxía

O curso consta de 1 hora de traballo presencial en grupo mediante Teams para facer unha introdución ao curso e 14 horas de asesoramento mediante, vídeos titoriais, titorias individualizadas e traballo autónomo para a realización das tarefas.

Sesión presencial grupal: tentarase ver os contidos mencionados mediante Teams. Cada asistente
contará cun curso de probas, no que tentará aplicar os contidos deste curso seguindo as explicación que se darán.

Traballo autónomo e Titorías individualizadas: Ao longo do mes de realización do curso, os asistente, terán que realizar unha serie de tarefas consistentes en crear dous contidos H5P de cada un dos niveis. En caso de atranco na realización das tarefas, poderán solicitar tantas titorías como precisen mediante Teams.

Profesorado

Nome: Juan Carlos Brenlla Blanco
Universidade: Universidade da Coruña

Ficha descargable

Listaxe de preinscripción

Listaxe de admisión

Obxectivos

• Promover a reflexión crítica sobre as prácticas docentes universitarias desde a perspectiva das masculinidades non hexemónicas.
• Visibilizar a influencia das masculinidades tóxizcas na dinámica de aula e na construción do coñecemento.
• Dotar ao profesorado de ferramentas para recoñecer e abordar desigualdades de xénero presentes nas aulas.
• Fomentar a incorporación da perspectiva de xénero e coeducativa nas guías docentes e nas planificacións curriculares.
• Impulsar unha docencia universitaria comprometida coa igualdade, a diversidade e a transformación social.

Contidos

• Conceptualización das masculinidades disidentes: enfoques teóricos e implicacións educativas.
• Análise crítica das prácticas docentes universitarias dende a perspectiva da igualdade de xénero.
• A posición de poder do profesorado: “micromachismos”, uso da linguaxe, sexismo académico e violencia simbólica.
• A participación do alumnado nas aulas universitarias: silencios, monopolización e exclusión.
• Revisión crítica e reformulación das guías docentes con perspectiva de disidencia ao respecto das masculinidades tóxicas.
• Reflexión sobre propostas didácticas inclusivas, coeducativas e transformadoras.

Metodoloxía

• Aprendizaxe baseada en problemas (ABP) a través da plataforma Moodle: tarefas reflexivas e foros de discusión.
• Estudo de casos reais e análise crítica de situacións docentes e/ou de aula concretas.
• Dinámicas presenciais participativas: rol docente na xestión das intervencións, no incentivo da participación, na formulación de hipóteses ou exemplos e nos debates guiados.
• Autoavaliación e coavaliación das prácticas docentes dende unha mirada crítica coa masculinidade tóxica.
• Elaboración dunha proposta persoal de intervención docente que integre os contidos traballados.
• Acompañamento docente a través do feedback continuado nas actividades asíncronas.

Profesorado

Nome: Juan José Lorenzo Castiñeiras
Universidade: Universidade da Coruña

Ficha descargable

Listaxe de preinscripción

Listaxe de admisión

Obxectivos

• Promover o intercambio de ideas, experiencias e datos baseados en ApS.
• Facilitar o intercambio de información e a creación de colaboracións entre o profesorado e o
  persoal técnico das entidades sociais nos distintos ámbitos.
• Apoiar a o novo profesorado que se inician no uso do ApS na súa práctica docente e/ou
  profesional.
• Establecer canles de comunicación e aprendizaxe entre entidades e profesorado.
• Iniciar outras actividades e programas que apoien os intereses dos membros e avancen o
  campo da ApS e do Compromiso Cívico.

Contidos

1. Introdución á metodoloxía en ApS.
2. Exposición de boas práticas en ApS n anosa universidade.
3. Construíndo cidadanía na comunidade universitaria dende a APS
4. Diagnose da realidade sobre a que se quere actuar
5. O deseño e avaliación dos proxectos de ApS
6. Práctica sobre o deseño de proxectos Aps

Metodoloxía

Desenvolverase como un curso teórico-práctico no que combinarán varias estratexias metodolóxicas: exposición oral, presentación e análise de casos, debate en pequeno e gran grupo.

Profesorado

Nome: Lorena Rilo Pérez e Ana Isabel Ares Pernas (Universidade da Coruña)
Universidade: Universidade do País Vasco

Ficha descargable

Listaxe de preinscripción

Listaxe de admisión

Obxectivos

O obxectivo do curso é desenvolver as competencias docentes en canto a metodoloxías, técnicas, ferramentas, etc. que convirten o ensino tradicional máis centrado no docente nunha aprendizaxe centrada no estudante, para o desenvolvemento dunha aprendizaxe activa, autónoma e significativa.

A metodoloxía para conseguir dito obxectivo será participativa, de forma que o docente poida contar con lecturas, vídeos, píldoas, foros e outras actividades, experimentando e reflexionando sobre parte das diferentes metodoloxías propostas.

Unha parte do curso desenvolverase cunha dinámica remota síncrona.

Contidos

• Ensinar Vs. Aprender
• Deseño e planificación da docencia: estratexias e metodoloxías chave
• Métodos, técnicas e outros elementos a ter en conta:
  • Aprendizaxe Cooperativa
  • PBL/ABP(problemas, proxectos, casos, retos)
  • Flipped Classroom
  • Design Thinking
  • Aprendizaxe e Servizo (APyS)

Metodoloxía

O curso é práctico na súa totalidade, tanto na parte remota síncrona como no seguimento do curso. A idea é que o docente participe das dinámicas e actividades propostas como o faría o estudante nunha materia preparada con metodoloxías activas.

Profesorado

Nome: Susana Romero Yeso
Universidade: Departamento de Tecnoloxías Informáticas, Electrónicas e da Comunicación. Membro da Unidade de Innovación Docente. Universidad de Deusto

Listaxe de preinscripción

Listaxe de admisión (cando remate o período de adxudicación de prazas)

• Dispoñer dunha ferramenta adecuada ao posto de traballo que permita organizar e programar as tarefas.
• Identificar interrupcións e dispoñer de ferramentas para disminuir o seus efectos.
• Aprender pautas para programarse unha xornada e cumplir a programación.

Contidos

• Introducción. Identificar dificultades na xestión do tempo.
• Anotación de tarefas. A axenda. Garantir a execución cumprindo prazos.
• As interrupcións. Seis tipos de interrupcións. Como afrontalas.
• Programación. O guión do día. Acertos de programación.
• Ladróns internos.

Metodoloxía

Curso eminentemente práctico no que se traballarán diversas estratexias e ferramentas para a organización e xestión do tempo

Profesorado

Nome: Oriol Güell Custodio

Listaxe de preinscripción

Listaxe de admisión (cando remate o período de adxudicación de prazas)

Obxectivos

• Comprender as características e limitacións da IA xenerativa na actualidade.
• Seleccionar as mellores ferramentas para a súa implementación nos fluxos de traballo docentes.
• Describir os principais chatbots privativos (OpenAI, Google, Anthropic, etc.) e abertos (Mistral, Meta, Google, modelos chineses... etc.) en internet.
• Empregar aplicacións derivadas dos chatbots ou modelos grandes de linguaxe con finalidades docentes.
• Aplicar o uso de peticións (prompt engineering) ao ámbito docente.

Contidos

• Introdución ás IAs xerativas actuais: Presentación dos principais chatbots no mercado
• Ferramentas para a xeración de contidos docentes (chatbots conversadores e razonadores)
• Xeración e mellora de presentacións.
• Creación de imaxes e infografías para apoiar a docencia.
• Asistentes para a creación de vídeo.
• Uso de chatbots na docencia: Optimización das peticións (prompts) con fins educativos, deseño de actividades e materiais didácticos coa axuda de Ias, Exemplos prácticos de integración nos fluxos de traballo do día a día, Estratexias e ferramentas para integrar as IAs na aula. Propostas de integración e metodoloxías activas
• Exploración de opcións de IA axéntica e chatbots personalizados.
• Unha ollada crítica dende a docencia: Riscos, limitacións e implicacións éticas do uso da IA na educación.

Metodoloxía

O curso seguirá unha metodoloxía práctica baseada no principio de learn by doing, promovendo a aprendizaxe activa a través da experimentación directa coas ferramentas de IA.

• Sesións breves e dinámicas: presentación de contidos mediante vídeos curtos que introducen conceptos clave e exemplos de uso de cada ferramenta.
• Tarefas de seguimento: pequenas actividades autónomas para consolidar o aprendido, así como fomentar a reflexión crítica sobre as potencialidades e limitacións da IA na educación.
• Titorías síncronas (Teams): espazos de interacción directa co docente para aclarar dúbidas, intercambiar experiencias e recibir retroalimentación personalizada.

Profesorado

Nome: Xabier Martínez Rolán
Universidade: Universidade de Vigo

Listaxe de preinscripción

Listaxe de admisión (cando remate o período de adxudicación de prazas)

Obxectivos

• Durante o curso os participantes aprenderán a metodoloxía e recursos que lle permitan integrar unha dimensión internacional nas súas materias, promovendo contornos de aprendizaxe inclusivos, colaborativos e culturalmente enriquecedores.
• Este curso está deseñado para formar ao profesorado universitario no deseño e implementación de iniciativas internacionais de aprendizaxe colaborativa utilizando a metodoloxía COIL (Collaborative Online International Learning). Ao longo da formación abordaranse os principios fundamentais e os pasos prácticos necesarios para desenvolver unha experiencia COIL eficaz, a partir da cooperación entre grupos de estudantes de diferentes países e formacións académicas, guiados por equipos docentes coordinados.

Contidos

Metodoloxía

O curso consta dunha parte teórica, auto administrado a través do campus virtual, centrado na presentación e explicación da metodoloxía COIL. A segunda parte serán unhas sesións síncronas que se complementarán con actividades asincrónicas entre pares, que fomentarán a reflexión crítica, o intercambio de ideas e o traballo colaborativo para a creación dun proxecto COIL. O proceso formativo baséase na aprendizaxe activa, na co-creación de coñecemento e no deseño aplicado. Cada participante elaborará, de forma guiada, unha proposta de experiencia COIL contextualizada na súa área docente, favorecendo así unha transferencia directa do aprendido á aula.

Profesorado

Nome: Ana Montoya Reyes
Universidade: Universidade da Coruña

Listaxe de preinscripción

Listaxe de admisión (cando remate o período de adxudicación de prazas)

Obxectivos

xxxx

Contidos

xxxxx

Metodoloxía

xxxx

Profesorado

Nome: Jose A. García, Fernando Amorín e David Fociños
Universidade: Universidade da Coruña

Listaxe de preinscripción (cando remate o preriodo de preinscripción)

Listaxe de admisión(cando remate o período de adxudicación de prazas)

Obxectivos

• Analizar e comprender o concepto e compoñentes da Orientación Educativa Universitaria.
• Detectar e saber dar resposta ás necesidades de Orientación do alumnado Universitario.
• Analizar os momentos chave de actuación na Orientación Educativa Universitaria.
• Desenvolver e analizar propostas de sesións de titoría de orientación grupal por cursos.
• Analizar as principais características da “titoría persoalizada” e da súa aplicación práctica. Titoría académica-titoría de orientación.
• Analizar unha proposta-modelo de Orientación Educativa Universitaria e realizar propostas de mellora.

Contidos

• Concepto e compoñentes da Orientación Educativa Universitaria.
• Cómo detectar as necesidades de Orientación Educativa do alumnado Universitario? Cómo dar resposta ás mesmas?
• Momentos chave de actuación na Orientación Educativa Universitaria nos diferentes cursos do grao.
• Titoría grupal. Desenvolvemento e análise de propostas de sesións de titoría de orientación por cursos.
• Titoría persoalizada. Titoría académica-tutoría de orientación. Aplicación práctica.
• Proposta-modelo de Orientación Educativa Universitaria. Propostas de mellora.

Metodoloxía

Nas sesións combinaranse exposicións e actividades prácticas de aplicación co alumnado

Profesorado

Nome: Pedro Allueva
Universidade: Universidad de Zaragoza

Listaxe de preinscripción (cando remate o preriodo de preinscripción)

Listaxe de admisión(cando remate o período de adxudicación de prazas)

Obxectivos

• Entender o concepto e a regulación xurídica básica da propiedade intelectual e do dereito de autor.
• Entender o alcance do dereito de autor, con especial aplicación no ámbito universitario.
• Comprender a protección e titularidade dos resultados da investigación universitaria.
• Despexar dúbidas de investigadores e docentes universitarios no ámbito da propiedade intelectual
• Coñecer de forma básica qué implica a protección de datos persoais, para comprender os conceptos fundamentais nesta materia, os dereitos das persoas titulares dos datos, e as obligacións de quenes manexan datos persoais.

Analizar de forma específica aquelas situacións que, no desenvolvemento das funcións do PDI, implican o tratamento de datos persoais, tanto no ámbito da docencia como no da investigación.

Contidos

MÓDULO DE DEREITOS DE AUTORÍA E PROPIEDAD INTELECTUAL:

• Propiedade intelectual e dereito de autor: precisións terminolóxicas e regulación básica.
• A obra como obxecto do dereito de autor (tipos de obras protexibles; en especial, a obra científica)
• Alcance do dereito de autor (contido, duración, exclusións e límites)
• A explotación do dereito de autor (dereitos e contratos de explotación; tipos de licencias; dereito de participación e compensación por copia privada)
• O dereito moral de autor
• Protección xurídica do dereito de autor (civil, penal e administrativa)
• Outros dereitos de propiedade intelectual
• Entidades xestoras da propiedade intelectual
• Análisis de supostos paradigmáticos no ámbito da docencia e da investigación

MÓDULO DE PROTECCIÓN DE DATOS:

• A protección de datos persoais: unha introducción
• Os datos persoais: definición, normativa básica, principios e bases de lexitimación
• Outros conceptos básicos en materia de datos persoais: responsables e encargados de tratamento, Rexistro de actividades de tratamento, a autoridade de control
• Os dereitos das persoas titulares dos datos persoais
• A información en materia de datos persoais: destacadamente, formularios e enquisas
• A publicación de datos persoais
• Cuestións específicas no desenvolvemento da docencia e a avaliación a distancia
• O tratamento de datos persoais na investigación: os fines de investigación e as garantías no tratamento
• Guías e consideracións da AEPD e da CRUE en relación co tratamento dos datos persoais no ámbito universitario

Metodoloxía

O curso desenvolverase a través dunha metodoloxía teórico-práctica mediante explicacións expositivas e supostos prácticos para  incentivar a participación das persoas asistentes.

Profesorado

Nome: Natalia Álvarez e Luz Puente
Universidade: Universidade da Coruña

Listaxe de preinscripción (cando remate o preriodo de preinscripción)

Listaxe de admisión(cando remate o período de adxudicación de prazas)

Obxectivos

• Desenvolver habilidades de comunicación docente clara, estruturada e efectiva.
• Entrenar a escoita activa como ferramenta docente e de liderado na aula.
• Saber empregar unha enquisa e realizar un feedback que facilite a solución de problemas desde propostas de solucións realistas. Integrar técnicas de retroalimentación respetuosa e motivadora.
• Deseñar un clima de aprendizaxe participativo e humanizado.
• Aprender a observar sinales explícitas e implícitas do alumnado para axustar a docencia en tempo real.
• Coñecer posibilidades que ofrece a Intelixencia Artificial para apoiarnos como formadores nos temas tratados neste curso.

Contidos

1. Apertura: comunicar é ensinar
Modalidade: Virtual (1h)
O valor da comunicación na docencia. Diferencia entre informar e acompañar.

2. Comunicación efectiva na aula
Modalidade: Virtual (2h)
Claridade verbal e non verbal, metáforas, pausas, estrutura narrativa.

3. Escoita activa e observación
Modalidade: Virtual (2h)
Escoita activa, respecto a silencios, sinales de desconexión, técnicas de observación do estudantado real.

4. Humanizar a comunicación
Modalidade: Virtual (1,5h)
A humanización universitaria, feedback humanizado, paralelismo coa humanización hospitalaria.

5. Retroalimentación e clima de aula
Modalidade: Virtual (1,5h)
Técnicas de feedback en tres pasos, crear un ambiente participativo, DAFO colectivo.

6. Obradoiro práctico presencial
Modalidade: Presencial (4h)
Role-play de escoita activa, redacción e análise de feedback humanizado, dinámicas de comunicación participativa (DAFO colectivo), escenarios simulados onde falaremos da comunicación en situacións de tensión ou desinterese estudiantil.

Metodoloxía

• Traballo asincrónico (vídeos/audios + lecturas + enquisas con feedback por parte do formador + autoavaliacións): 8h.
• Sesións presenciais con dinámicas prácticas: 4h.
• Enfoque: aprendizaxe baseado na práctica, análises de casos reais e redeseño de situacións de aula.

Profesorado

Nome: Antonio Fernández Coca 
Universidade: Universidat de Illes Balears

Listaxe de preinscripción (cando remate o preriodo de preinscripción)

Listaxe de admisión(cando remate o período de adxudicación de prazas)

Obxectivos

• Comprender os fundamentos teóricos do ensino en liña e semipresencial.
• Adquirir unhas competencias básicas de deseño e planificación de materias e accións formativas en modalidade virtual ou semipresencial.
• Aprender estratexias para a dinamización efectiva de materias e accións formativas virtuais ou semipresenciales.

Contidos

Módulo 1. Fundamentos teóricos da formación en liña e semipresencial.

Módulo 2. Planificación e deseño de materias e outras accións formativas en liña e semipresenciais.

Módulo 3. Estratexias para a dinamización de materias e outras accións formativas en liña e semipresenciais.

E-actividades:

Actividades interactivas de autocomprobación da aprendizaje, e-portfolio e participación en foros.

Actividades presenciais:

Grupos de discusión.

Metodoloxía

A metodoloxía empreada será a ABP. O alumnado desenvolverá, en forma de e-portfolio, un proxecto consistente en deseñar a súa propia acción formativa virtual ou semipresencial.

Profesorado

Nome: Ana M. Peña Cabanas
Universidade: Universidade da Coruña

Listaxe de preinscripción (cando remate o preriodo de preinscripción)

Listaxe de admisión(cando remate o período de adxudicación de prazas)

Obxectivos

• Fomentar o uso da gamificación na aula universitaria.
• Entender a gamificación como parte das metodoloxías activas e innovadoras
• Coñecer as bases e pilares da creación dun entorno de aprendizaxe gamificado (EAG).
• Analizar os elementos configuradores dun sistema gamificado.
• Ser capaz de crear un entorno de aprendizaxe gamificado nunha materia.
• Visualizar diferentes experiencias didácticas gamificadas na aula universitaria.

Contidos

• Orixe da gamificación.
• Breve repaso histórico.
• Qué é gamificar y qué é a gamificación.
• Qué non é gamificar.
• Pros e contras da gamificación
• Elementos configuradores da gamificación.
• Pasos a ter en conta para deseñar un entorno de aprendizaxe gamificado.
• Exemplos prácticos de gamificación.

Metodoloxía

• Sesión maxistral
• Aprendizaxe colaborativa
• Traballo tutelado
• Lecturas

Profesorado

Nome: Victor Arufe Giráldez
Universidade: Universidade da Coruña

Listaxe de preinscripción (cando remate o preriodo de preinscripción)

Listaxe de admisión(cando remate o período de adxudicación de prazas)

Obxectivos

• Identificar os principais factores de risco para o benestar psicolóxico do profesorado universitario
• Desenvolver estratexias e recursos psicolóxicos eficaces para o coidado da saúde mental do profesorado universitario.

Contidos

• Módulo 1: Factores de risco para a saúde mental do profesorado: estrés e burnout docente
• Módulo 2: Recursos psicolóxicos que favoecen o autocoidado da saúde mental
  • Xestión adaptativa do estrés: regulación de pensamentos e emocións; técnicas de resolución de problemas
  • Coñecendo e calmando a mente: o mindfulness
  • Construindo un trato amable con nós mesmos
  • Identificando e desenvolvendo as nosas fortalezas persoais

Metodoloxía

O curso terá un enfoque eminentemente práctico. O alumnado matriculado porá en práctica diferentes estratexias e recursos psicolóxicos para coidar e potenciar o seu popio benestar, partindo dos contidos e orientacións proporcionadas polo docente no Campus Virtual. Este traballo persoal complementarase cunha sesíon final de carácter presencial na que se porán en común as sensacións e cambios experimentados, e se realizará algunha práctica de autocoidado dirixida polo docente.  

Profesorado

Nome: Carlos Freire Rodríguez
Universidade: Universidade da Coruña

Listaxe de preinscripción (cando remate o preriodo de preinscripción)

Listaxe de admisión(cando remate o período de adxudicación de prazas)