Rehabilitación

As actuacións de rehabilitación nos inmobles que integran o patrimonio edificado da UDC estrutúranse en catro liñas principais:

  1. Intervencións en envolventes (cubertas, fachadas e carpintarías) para mellorar a estanquidade e a eficiencia enerxética dos nosos edificios.
  2. Intervencións vencelladas á mellora da habitabilidade dos espazos, con fin de garantir as condicións mínimas para o desenvolvemento das actividades docentes, investigadoras e de servizos.
  3. Intervencións vencelladas á seguridade, para adaptación á normativa vixente e á prevención de riscos para a saúde dos usuarios.
  4. Intervencións vencelladas á accesibilidade para mellorar a interacción de toda a comunidade cos nosos espazos.

A meirande parte das intervencións de rehabilitación no ano 2024 centráronse na optimización da envolvente térmica, posto que a estanquidade, especialmente fronte a auga, considérase como máxima prioridade.

Ao longo deste ano executouse una intervención de gran entidade na Facultade de Ciencias do Deporte e a Educación Física, situado no Campus de Bastiagueiro, consistente na substitución das cubertas do salón de actos, da biblioteca, do edificio de aulas e do edificio de usos múltiples. O obxectivo principal desta intervención era asegurar a adecuada evacuación de augas nas cubertas destes edificios, como actuación previa á instalación de paneis fotovoltaicos sobre elas.

Co mesmo obxectivo, efectuáronse traballos de reparación de cubertas na Escola Universitaria de Arquitectura Técnica e na Escola Técnica Superior de Enxeñería de Camiños, Canais e Portos. En ambos casos, procedeuse á reparación da lámina impermeabilizante, prestando especial atención aos petos e aos encontros cos paramentos verticais das cubertas planas. Tamén se acometeu a instalación de novas chapas de zinc na cuberta da Escola Técnica Superior de Arquitectura, así como a reparación das existentes.

Así mesmo, levouse a cabo o selado de carpinterías, xuntas e encontros en diversos edificios, entre os que se inclúen a Escola Universitaria de Arquitectura Técnica, o Edificio de Servizos Centrais de Investigación, a Facultade de Filoloxía, a Facultade de Ciencias e a Facultade de Enfermaría e Podoloxía, mellorando o illamento térmico e a protección fronte a factores climáticos adversos.

Estas actuacións contribúen á mellora da eficiencia enerxética e ao confort interior dos edificios, ademais de asegurar a súa conservación e funcionalidade a longo prazo, e foron financiadas na maior parte polo Plan de Infraestruturas Universitarias da Consellería de Educación, Ciencia, Universidades e Formación Profesional (Xunta de Galicia).

No campo das intervencións vencelladas á mellora da habitabilidade, destaca o pintado das pistas de xogo no pavillón polideportivo de Elviña.

No eido da accesibilidade, mercouse unha rampla móbil que complementa a preexistente na institución. Coa combinación de ambas pódense resolver provisionalmente a meirande parte dos problemas puntuais para atender ás necesidades das persoas con mobilidade reducida en centros que aínda non foron adaptados.

Actuacións relevantes

Rehabilitación das cubertas de catro edificios da Fac. CC. Deporte e a Educación Física

O obxectivo principal desta intervención é asegurar a estanquidade e a adecuada evacuación de augas nas cubertas dos edificios do salón de actos, a biblioteca, o aulario e o edificio de usos múltiples do complexo da Facultade de Ciencias do Deporte e a Educación Física, INEF, situados no Campus de Bastiagueiro da UDC, no concello de Oleiros.
A mellora da habitabilidades destes edificios e a adecuación das cubertas para poder recibir de maneira segura a infraestrutura fotovoltaica foron os outros dos obxectivos.
As cubertas dos catro edificios con tipoloxías, xeometrías e recubrimentos distintos, presentaban graves problemas de filtración de auga cara ao interior. Na biblioteca, a fonte do problema atopábase nos paneis de policarbonato do lucernario, mentres que nos outros tres edificios, as filtracións afectaban a toda a cuberta. Placas e paneis danados, unións mal executadas, illamentos sen continuidade e canlóns con problemas de estanquidade e estancamentos nos puntos de evacuación, provocaban os problemas de filtración e condensación e o deterioro progresivo dos elementos construtivos.
Outro punto de entrada de auga ao interior das edificacións producíase dende a rede de evacuación de pluviais. Tanto as baixantes como a rede horizontal discorrían polo interior dos edificios, as roturas e estancamentos nalgúns tramos provocaban estas filtracións a nivel de planta baixa.
A superficie total da cuberta na que se interveu é de 2393,9 m2.
Antes de proceder coa instalación das novas cubertas, retíranse todas as placas, chapas, elementos de remate, canlóns e instalacións existentes. A continuación, realizáronse as reparacións necesarias nos petos e nos elementos estruturais que presentaban danos.
O lucernario da biblioteca resolveuse utilizando a mesma solución construtiva, instalando novos paneis de policarbonato translúcido.
No resto dos edificios óptase por realizar en todos eles a mesma solución construtiva. Un cuberta tipo DECK, formada por panel de chapa nervada, illamento térmico continuo e lámina impermeabilizante. Así como a formación de novos canlóns e baixantes, que se realizan ao exterior da edificación.

Completa a intervención a nova rede de evacuación de pluviais polo exterior dos edificios.

Detalle da cuberta

Reparación de cuberta plana na ETS de Enxeñaría de Camiños, Canais e Portos

O obxectivo principal da intervención era garantir a estanquidade da cuberta para previr a entrada de auga ao interior do edificio. Tratábase de mellorar a habitabilidade do espazo interior e frear a progresiva deterioración dos revestimentos e forxados. Identificouse que a auga estaba a se filtrar a través da lámina impermeabilizante, que presentaba roturas en varios puntos, especialmente nas áreas non protexidas, como os petos.
Decídese o levantado de lámina impermeabilizante de todos os petos e a súa substitución por unha nova, SIKAPLAN 15 G de 1,5 mm de espesor a base de PVC plastificado reforzada con armadura de fibras sintéticas; soldada por termofusión á existente. Colócase un remate perimetral con perfil colaminado ancorado ao soporte e selado.

Detalle da cuberta

Impermeabilización de petos e encontros verticais nas cubertas planas na EU de Arquitectura Técnica

A auga estaba a se filtrar ao interior do edificio por aqueles puntos nos que a lámina impermeabilizante non estaba protexida, e polo paso do tempo e as inclemencias meteorolóxicas rompeuse. Fundamentalmente nos encontros coa fachada.
Decídese o levantado e a substitución da lámina impermeabilizante por unha similar en todos os petos e encontros verticais da cuberta.
Dispúxose unha lámina impermeabilizante ESTERDAN PLUS 50/GP ELAST en todo o desenvolvemento dos petos e encontros con fachada. Previamente, realízase unha imprimación bituminosa tipo CURIDAN nos soportes, petos e muros, para asegurar unha adherencia óptima. Como remate da protección, colocouse un perfil de aceiro galvanizado nos encontros de lámina e paramentos verticais.
Seláronse tamén os encontros con chemineas e outros elementos verticais, polos que estaba penetrando a auga, garantindo así a estanquidade da cuberta.

Detalle da cuberta

Reparación de fachadas do Centro Interdisciplinar de Química e Bioloxía, CICA

O revestimento do edificio está composto por paneis prefabricados de formigón armado. A estanquidade da fachada lográbase mediante a selado dos paneis cun polímero flexible.
O selado alcanzara o final da súa vida útil e presentaba roturas en toda a superficie da fachada, o que permitía a entrada de auga ao interior da edificación. Isto estaba a provocar deterioracións, tanto nos revestimentos como nos elementos estruturais.
Co fin de garantir a estanquidade da fachada procedeuse a realizar unha nova selado de todas as xuntas da fachada, tanto as existentes entre paneis, como as de paneis e carpintería. Para iso utilizouse un polímero flexible, que permita certos movementos entre as distintas pezas, e por tanto teña unha durabilidade maior. Previamente, retirouse completamente das xuntas os restos de material da selado inicial.

Detalle da fachada

Reparación de fachadas da Facultade de Enfermaría e Podoloxía

Neste edificio os problemas de filtración de auga orixinábanse na unión entre o muro cortina e a fachada, así como nos canlóns e a marquesiña. Estas filtracións eran consecuencia da deterioración dos encontros e xuntas entre os distintos elementos construtivos, a maioría dos cales alcanzaran o final da súa vida útil.


As intervencións realizadas na fachada consistiron non selado dás xuntas dá carpintería (ventás e muros cortina) e nos prefabricados dá fachada, utilizando un cordón continuo de masilla polimérica monocompoñente; así como na colocación de remates ao redor de todo ou perímetro da albardilla.


Para evitar as filtracións provenientes dos canlóns e a marquesiña, aplicouse unha impermeabilización líquida de poliuretano, resistente aos raios ultravioletas e a axentes externos, sobre toda a súa superficie. Con anterioridade, levou a cabo o selado de xuntas e encontros utilizando unha masilla polimérica monocompoñente.

Detalle dun canalón

Impermeabilización de terrazas na planta baixo cuberta da Facultade de Fisioterapia

O obxectivo principal desta intervención era previr a entrada de auga ao interior da edificación, asegurar a estanquidade do edificio.
O mal estado no que se atopaba a impermeabilización das terrazas situadas na planta baixo cuberta da facultade provocaba entradas importantes de auga ao interior, coa consecuente deterioración tanto de revestimentos como dalgún dos elementos estruturais. Unha das vigas de fachada presentaba perdida de material por corrosión das armaduras.
O acabado da cuberta transitable, táboas de madeira sobre rastrees, como se pode apreciar nas fotografías, tamén se atopaba en moi mal estado. Con roturas de táboas e perda de material.
Retírase a cuberta existente e execútase unha nova, composta polos seguintes elementos: impermeabilización con EPDM, utilizando feltro xeotéxtil de fibra de poliéster sobre unha lámina de caucho EPDM de 1,14 mm de espesor, colocada de forma flotante sobre o soporte. O illamento térmico realízase con placas de poliestireno extrusionado machiembrado de 40 mm de espesor. Como acabado de pavimento, colócase a laxa illante e filtrante Filtrón R 60x60, e realízase un recheo perimetral de grava. Inclúense tamén os remates necesarios para garantir a estanquidade da solución.

 

Detalle dunha das terrazas

Reparación de canlón de zinc da cuberta da Facultade de Ciencias da Saúde

A intervención neste edificio consistiu en reparar a filtración de auga proveniente do canlón de zinc e no seu encontro coa carpintería da fachada.
O canlón atopábase roto nas xuntas, o que provocaba filtracións de auga ao interior a través dos encontros coa carpintería de fachada. A auga filtrada causara danos na viga de fachada, na que se observa perda de material por corrosión das armaduras.
Repárase o canlón soldando as xuntas entre chapas e colócase na fronte da fachada unha chapa de zinc de 0.65mm de espesor disposta con dúas pezas superpostas e engatilladas, sobre taboleiro tipo OSB 18 e lámina transpirable e impermeable.

Detalle da canalón

Instalación rexas ventilación

Despois de realizar as medicións de radon nas diferentes estancias de traballo do edificio de departamentos da ETSA, observouse que os niveis de radon eran superiores aos recomendados, o que indicaba a necesidade dunha intervención para mellorar as condicións do ambiente interior. A análise das instalacións e o comportamento do aire nas estancias revelou que a ventilación existente non era suficiente para garantir a eliminación efectiva do radon acumulado.
Ante esta situación, decidiuse proceder coa instalación dun sistema de ventilación do forxado sanitario, co obxectivo de mellorar o fluxo de aire e reducir a concentración de radon nas zonas máis afectadas. Ademais, tamén se instalou un sistema forzado de ventilación mecánica, que permite un control máis preciso e eficaz da renovación do aire, asegurando así mellores resultados nas medicións de radon e garantindo un ambiente máis seguro para os usuarios do edificio.
Como resultado destas melloras, as medicións realizadas posteriormente evidenciaron unha notable redución nas concentracións de radon, o que supón unha mellora significativa na calidade do aire das estancias e, polo tanto, unha maior seguridade para os traballadores e estudantes que utilizan o edificio

Detalle da ventilación

Intervención na cuberta da Aula de Estudo Xoana Capdevielle

A Universidade da Coruña acometerá no próximo ano 2026 unha intervención integral na cuberta do edificio da aula de estudo Xoana Capdevielle, situada no Campus de Elviña. Esta actuación responde á necesidade de resolver de forma definitiva os problemas de filtracións que afectan ao confort e á conservación do espazo.

A intervención incluirá a instalación dun novo sistema construtivo de impermeabilización, así como a incorporación de illamento térmico, co obxectivo de mellorar a eficiencia enerxética e garantir unhas condicións óptimas para o uso continuado da aula.

Este proxecto está cofinanciado polo Plan de Infraestruturas Universitarias da Xunta de Galicia e pola Deputación da Coruña, cun investimento total superior aos 800.000 euros, o que permitirá acometer unha mellora estrutural de gran alcance e impacto.

A aula Xoana Capdevielle é especialmente relevante para a comunidade universitaria, xa que ofrece máis de 650 postos de estudo nun ambiente silencioso e cun amplo horario de apertura, mesmo en períodos non lectivos e días festivos. Nun contexto de tensión inmobiliaria na contorna urbana, moitos estudantes non dispoñen de espazos axeitados para estudar nos seus fogares, polo que este espazo representa un recurso esencial para garantir a igualdade de oportunidades académicas.

Desde a Vicerreitoría de Infraestruturas e Sustentabilidade, reafirmamos o noso compromiso coa rehabilitación e mantemento do patrimonio construído da universidade, promovendo espazos dignos, eficientes e accesibles que respondan ás necesidades reais da comunidade universitaria.